روابط شورای اسلامی روستا با دهیار و نهاد دهیاری

قسمت هفتم کتاب:

راهبر شورای اسلامی روستایی

(تاریخچه، مبانی، ساختار، وظایف و تشکیلات)

فصل پنجم : روابط شورای اسلامی روستا با دهیار و نهاد دهیاری

شورای اسلامی روستا که به استناد قوانین و مقررات منبعث از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از اردی بهشت سال 1378 در بیش از سی و سه هزار روستای کشور تشکیل یافته مفهومی است که به لحاظ اجرایی دارای پیشینه تاریخی نهادهای مشابه قبل از انقلاب 57 در قالب انجمن ده می باشد و نیز حداقل سه دوره فعالیت در قالب شورای روستایی که هر دو سال از طریق جهادسازندگی و با همکاری بخشداری ها تجدید انتخابات شده است از آستانه پیروزی انقلاب اسلامی را در بین سال های 1361 تا 1368 را سابقه خود دارد و تا کنون در قالب پنج دوره چهار ساله سپری کرده است و هماکنون وارد ششمین دوره از فعالیت خود شده است. همچنین به لحاظ ادبیات موضوعی در قالب نهادهای مشابه آن در قبل از انقلاب اسلامی و تحت عنوان "انجمن ده" از سال 1343 تا آستانه انقلاب 57 حضور فعال در روستاهای کشور داشته است.

در خصوص دهیار و نهاد دهیاری، اگرچه دهیار با نام های مشابه دارای سوابق اجرایی در کشور بوده است اما نهاد دهیاری که مشابه شهرداری در روستا می باشد نهادی نوظهور در فضای اجرایی روستاهای کشور می باشد. اما سوابق مربوط به فرد دهیار را می توان در برهه ای کوتاه پیش از انقلاب 57 یعنی از سال 1351 به بعد با حضور شخصی به نام  "دهبان" در قوانین جستجو کرد که در روستا برای اجرای مصوبات انجمن ده از سوی اعضای آن انجمن منصوب می شد. لیکن همراه با او هیچ سازمان یا تشکیلاتی خاص در روستاهای کشور اندیشیده نشده بود. نهاد مشابه دیگر در سال های پایانی فعالیت شوراهای روستایی تشکیل یافته از سوی جهاد سازندگی و به ویژه برای پرکردن خلاء وجودی شوراها در سال های بعد از 1368 نهادی به نام همیاری و فردی به نام همیار در برخی از روستاهای بزرگ با همکاری جهاد سازندگی و انتخاب اعضای شورای روستایی مربوط به ویژه در روزهای پایانی فعالیت قانونی خود در سال 1368 تشکیل یافت که مستند به هیچ قانونی نبود تا از حمایت های لازم قانونی برخوردار شود.

به لحاظ قانونی پس از انقلاب 57 اولین بار موضوع دهیار براساس "قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور، مصوب 1/3/1375"   شخص دهیار مشمول ذکر نام شد که برای وی صرفاَ اجری مصوبات شورا و نگهداری تأسیسات عمومی روستا پیش بینی شده است و هماکنون نیز در روستاهای فاقد دهیاری وجود این فرد به قوت خود باقی می باشد. تا اینکه این امر با تصویب "قانون تأسیس دهیاری های خود کفا در روستاهای کشور، مصوب 14/4/1377" به عنوان یک سازمان تمام عیار مانند نهاد شهرداری در شهرهای کشور، موضوع دهیاری در روستا مطرح شد و از سال 1378 و با تشکیل اولین دوره از انتخابات سراسری شوراهای روستایی به مرور در روستاهای کشور که دارای شرایط مربوط بوده اند از جمله تأمین خودیاری برای خودگردانی دهیاری به منصه ظهور رسیده است در روستاهایی که دهیاری تشکیل یافته است طبق قوانین و مقررات بیشترین ارتباط شورای اسلامی روستا در میان دستگاه های اجرایی با همین نهاد عمومی غیر دولتی دهیاری می باشد.

با توجه به مطالبی که تا کنون در این فصل گفته شد و نیز قبل از بیان محورهای ارتباطی میان شورای روستا و فرد دهیار و نهاد دهیار، ضروری است تا قدر با مفهوم دهیار و دهیاری براساس قوانین موضوعه آشنا شویم .

فرد دهیار به لحاظ قانونی اولین بار مستند به قانون شوراها، مصوب مورخه 1/3/1375 در نظام اداری کشور ظهور یافته است و آن عبارت از یک فردی می باشد که با انتخاب و نصب شورا و تأیید بخشدار عهده دار وظایفی در روستا خواهد بود و سازمان دهیاری که براساس قانون ماده واحده تأسیس دهیاری های خودکفا ، مصوب 14/4/1377 در قالب نهاد عمومی غیر دولتی ایجاد شده، مکمل قانون قبلی برای فعالیت دهیار و دهیاری است. این دو مفهوم یعنی دهیار و دهیاری دو موضوع مجزا در قوانین مربوط به روستا می باشد چرا که در روستاهایی که امکان تشکیل نهاد دهیاری وجود دارد شخصی به نام دهیار امکان ظهور دارد اما در روستاهایی که نهاد دهیاری نیز تشکیل می یابد. دهیار سمتی داخل در سازمان دهیاری و در وهله اول عهده دار اداره آن سازمان برطبق مقررات خواهد بود. لذا این دهیار و دهیاری باید به طور مجزا مورد بررسی قرارگیرند .

 

دهیار از منظر قانون

براساس ماده 47 و تبصره ان از "آیین نامه اجرایی تشکیلات ، انتخابات داخلی و امور مالی شوراهای اسلامی روستا و نحوه انتخاب دهیار ، مصوب 11/1/1378" در حوزه انتخابیه روستاهای دارای بیشتر از 1500 نفر جمعیت که اعضای شورای آن پنج نفر می باشد، فعالیت دهیار در این سمت تمام وقت خواهد بود که حقوق وی از محل اعتبارات و در قالب بودجه شورای مربوط  تأمین و پرداخت می شود.

همچنین در روستاهای دارای کمتر از این میزان جمعیت که شوراهای آن نیز دارای سه نفر عضو است ، خدمت دهیار به صورت نیمه وقت است که درصورت وجود راه های تأمین و پرداخت مستمر حقوق دهیار ، فعالیت وی می تواند تمام وقت صورت گیرد. [1]

 

سازمان دهیاری از دیدگاه قانون

مستند به ماده واحده "قانون تأسیس دهیاری های خودکفا در روستاهای کشور ، مصوب 14/4/1377" و نیز "ماده 2 اساسنامه تشکیلات و سازمان دهیاری ، مصوب 21/11/1380" ، سازمان دهیاری به لحاظ ماهیت، در زمره  نهادهای عمومی غیر دولتی[2] محسوب می شود لذا دارای شخصیت مستقل بوده و به صورت خودکفا اداره می شود و طریقه تشکیل آن، درخواست اهالی پس از تأمین بخشی از هزینه ها و اعتبارات اداره آن و با تأیید وزرات کشور از سوی آن وزارتخانه تشکیل می یابد. این نهاد دارای چارت تشکیلاتی و و ظایف اجرایی مشخص در چارچوب قوانین مربوط برای تشکیل و اداره می باشد .

به این ترتیب فرد دهیار و نهاد دهیاری به عنوان آخرین رده از میان مسئولین و نهادهای اجرایی کشور است که قوانین و مقررات، به شورای اسلامی روستا امر نظارت بر انجام هرچه مطلوب تر وظایف آنها را واگذار کرده است و از سوی دیگر با توجه به اینکه دهیاری خودکفا و نهاد غیر دولتی تلقی می شود، ماهیتی مستقل از دولت دارد که این امر موقعیت ویژه ای برای نهاد دهیاری ایجاد می نماید که به این ترتیب از سایر رده های اجرایی کشور که دولتی و منصوب از سوی مقامات صلاحیت دار دولتی هستند، ممتاز و مجزا می سازد. زیرا از یک سو سازمان دهیاری، همچون شهرداری نهادی عمومی و غیر دولتی است[3] که با نظارت و تصویب و تأیید شورای اسلامی روستا فعالیت می کند. از سوی دیگر موظف به انجام بخشی های از وظایفی است که در رده های بالاتر اجرایی کشور در حیطه وظایف دستگاه های دولتی بالاتر از روستا می باشد. بدین ترتیب جایگاه و ماهیتی خاص برای دهیاری شکل می گیرد که فراتر از مسئول صرف اجرای مصوبات شورای اسلامی روستا خواهد بود.

با توجه به این مطالب وظایف نهاد و سازمان دهیاری وهمچنین دهیار در ارتباط با شورای اسلامی روستا را می توان در محورهای زیر خلاصه نمود: [4]

• اجرای مصوبات شورای اسلامی روستا.
• همکاری مؤثر با مسئولین دستگاه های اجرایی در جهت انجام هرچه وطلوب تر وظایف آنها .
• انجام کلیه اموری که دستگاه های دولتی در رده های تقسیمات کشوری همچون بخش ، شهرستان و استان عهده دار آن هستند و در روستا مسئول و با متولی خاص از سوی دستگاه های اجرایی مربوط برای آن تعیین نشده است و یا بنا به دلایلی به دهیاری واگذار شده است .
• مراقبت، حفظ و نگهداری از اموال، تأسیسات عمومی روستایی در اختیار دهیاری .
• انجام امور مربوط به اداره امور عمومی روستا .
• همکاری با شورای اسلامی روستا در زمینه های مورد درخواست شورا طبق ضوابط .
• اخذ نظر موافق شورای اسلامی روستا در امور مورد در خواست دهیاری قبل از هر گونه اقدام در آن زمینه .

با در نظر داشتن این مفهوم که شورای اسلامی روستا عمدتاَ یک نهاد نظارتی و تصمیم گیرنده و دهیار و دهیاری یک نهاد اجرایی می باشد، ارتباط این دو با یکدیگر از جمله در محورهایی که اشاره شد، می توان برشمرد با این وجود وظایف

دیگری نیز بر طبق قوانین و مقرارت برای نهاد دهیاری تعیین و تکلیف شده است که ارتباط این دو را با یکدیگر فراتر از این موارد قرار می دهد. [5]

وظایف شورای اسلامی روستا در قبال دهیاری

مبانی اولیه و و ظایف ذاتی برای فعالیت شورای اسلامی روستا در ارتباط با دهیاری ها، نظارت، تصویب برنامه های مورد اجرا از سوی دهیاری و دهیار و همکاری در تمام زمینه ها براساس مقررات می باشد که مستند به ماده 61 قانون شوراها ، مصوب 1/3/1375 موارد ذیل قابل استخراج است.

• تهیه و یا تأیید و در نهایت تصویب برنامه های مورد اجرای دهیار یا دهیاری
• تصویب بودجه و اعتبارات مربوط به طرح های مورد اجرای دهیاری در قالب بودجه سالانه و برنامه میان مدت پنجساله دهیاری
• نظارت و پیگیری اجرای طرح ها و پروژه های روستا
• نظارت بر حفظ و نگهداری تأسیسات عمومی روستا

 

وظایف اصلی و ذاتی دهیاری

وظایف اولیه، ذاتی و اصلی دهیاری به استناد ماده 96 قانون شوراهای که پیش از این ذکر شد و نیز مفاد اساسنامه دهیاری ها و سایر مقررات قانونی در این زمینه، می توان مرکب از محورهای زیر دانست:

• اجرای مصوبات شورای روستای مربوط
• همکاری مؤثر با مسئولین اجرایی ذی ربط با روستا برای انجام هرچه مطلوب تر وظایف آنها
• مراقبت، حفظ و نگهداری اموال و تأسیسات عمومی در اختیار دهیاری انجام امور مربوط به اداره امور عمومی روستا
• همکاری با شورا در زمینه های مورد درخواست شورای اسلامی روستا
• اخذ نظر موافق شورای اسلامی روستا در امور مورد درخواست دهیاری در قالب مصوبه و سپس اقدام به اجرا مفاد آن
• انجام کلیه اموری که دستگاه های دولتی در رده های بالاتر تقسیمات کشوری همچون بخش، شهرستان و استان عهدار آن هستند و در روستا مسئول یا متولی تعیین نشده است با درخواست دستگاه ذی ربط از دهیار یا دهیاری

 

وظایف مشترک شورای اسلامی روستا و دهیاری

در میان وظایف شوراهای اسلامی روستا مواردی قابل مشاهده است که به شیوه ای قریب به آن، سرفصل هایی به همان شکل اجرایی در حیطه وظایف دهیاری ها نیز قابل رؤیت و مشاهده است که در این خصوص به موارد ذیل می توان اشاره کرد.

• همکاری با نیروی انتظامی برای برقراری امنیت و نظم عمومی
• تشویق و ترغیب روستاییان و جلب مشارکت عمومی برای اجرای سیاست های دولت
• همکاری با مسوولین اجرایی مربوط به امور عمرانی، منابع طبیعی و مانند آن
• ایجاد زمینه های لازم برای اشتغال و گسترش فعالیت های تولیدی
• همکاری در امور امداد رسانی و مواقع بحرانی

 

وظایف معاضدتی و مشارکتی شورای اسلامی روستا و دهیار و دهیاری

قانونگذاران در حوزه مفاهیم مربوط به شوراهای روستا، اجرای پاره ای از وظایف این دو نهاد را منوط به مشارکت و اقدام مشترک شورای اسلامی روستا، دهیار و دهیاری به طور هم زمان و هم عرض یکدیگر قرار داده است که در این موارد تعامل هرچه بیشتر برای پیشگیری از دوباره کاری و یا خنثی سازی اثر فعالیت یکدیگر از سوی و هم افزایی و افزایش بهره وری از سوی دیگر نیاز اولیه می باشد. از آن دسته فعالیت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مشارکت توأمان شورای اسلامی روستا و دهیاری در تهیه طرح های هادی روستایی از طریق همکاری با دستگاه های ذی ربط
• مشارکت دهیاری با شورای اسلامی روستا برای پیگیری اجرای طرح های عمرانی اختصاص یافته به روستا
• کمک دهیاری به شورا در خصوص بررسی و شناخت مسایل و مشکلات حوزه روستا و تهیه طرح های لازم به این منظور

درخصوص علت وقوع چنین وضعیتی در قوانین و مقررات شاید بتوان به مواردی از جمله نحوه ظهور و بروز قوانین و مقررات مربوط به ایجاد سازمان دهیاری ها جستجو کرد، زیرا قانونگذار ابتدا در سال 1375 بدون تصور و فرض ایجاد سازمانی به نام دهیاری و صرفاَ برای رفع مشکلات اجرایی مصوبات شورا و پاره ای امور دیگر و در متن قانون مربوط به شوراهای اسلامی کشوری فردی را به نام دهیار و به گونه ای در داخل ساختار مرتبط با شوراهای اسلامی روستا پیش بینی می نماید که جایگاه این فرد طی قانون ماده واحده تأسیس دهیاری های خودکفا در روستاهای کشور  مصوب 14 تیر ماه سال 1375  به یک سازمان عمومی غیر دولتی ارتقا می یابد و درنتیجه اعمال تغییرات لازم در وظایف شورای اسلامی روستا متناسب با ایجاد سازمان و نهادی به نام دهیاری مورد عمل قرار نمی گیرد و این امر باعث بروز تداخل وظایف این دو نهاد که می بایست مکمل یکدیگر قرار می گرفتند  را فراهم می سازد. امید است تا مراجع قانونی با امعان نظر به وظایف و حیطه اختیارات هریک این موضوع را بررسی و در قالب اصلاحیه های لازم رفع نمایند.

 

تعیین دهیار از سوی شورای اسلامی روستا

یکی از مهمترین وظایف مصرح در بند میم ماده 68 قانون تشکیلات شوراها، انتخاب فردی ذی صلاح از سوی شورای اسلامی روستا به سمت دهیار برای مدت چهار سال [6] و معرفی وی به بخشدار برای صدور حکم است. از اصلی ترین وظایف دهیار، اجرای مصوبات شورا می باشد از همین انتخاب فردی امین، آگاه و آشنا به مسایل روستا و دارای انگیزه و  پشتکار کافی برای اجرا و پیگیری مصوبات شورا و سایر امور عمرانی و رفاهی روستا می تواند نشانه ای از میزان دقت و درایت و آگاهی اعضای شورا در میان اهالی و مسئولین مربوط نیز تلقی شود. بر همین اساس عزل وی از سمت دهیار نیز در صورت لزوم از اختیارات شورای اسلامی روستا می باشد که با رأی اکثریت اعضای شورا و اعلام به بخشدار برای صدور حکم عزل وی از آن مسوولیت امکان پذیر است. همچنین قبول استعفای دهیار توسط شورای اسلامی روستا و عزل دهیار با اکثریت آرای اعضای  شورا با رعایت مقررات مربوط صورت می پذیرد.  [7]

در صورت خاتمه خدمت دهیار به هر دلیل تا انتخاب فرد جدید به این سمت که نباید بیش از 3 ماه به طول انجامد، یکی از کارکنان دهیاری به انتخاب شورای اسلامی روستای مربوط به عنوان سرپرست دهیاری انجام وظیفه می نماید. [8]

 

نظارت شورای اسلامی روستا بر عملکرد دهیار و دهیاری

براساس بند الف از وظایف شورای اسلامی روستا، مندرج در ماده‌۷۶ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور اصلاحات 14/05/1396، شورا حق نظارت بر حسن اجرای تصمیمات خود از سوی دهیار و دهیاری را دارد زیرا  طبق بند 1 از ماده 78  همان قانون، اجرای مصوبات شورای اسلامی روستا بر عهده دهیار می باشد .

 همچنین بند ص ماده 76 موصوف، نظارت بر حفظ و نگهداری تأسیسات عمومی و عمرانی و اموال و دارایی های روستا از وظایف شورای اسلامی روستا بر شمرده است و نیز در ردیف 4 از وظایف دهیار مذکور در ماده 78 قانون مزبور ، همکاری برای حفظ و نگهداری تأسیسات عمومی و عمرانی و اموال و دارایی های روستا در زمره وظایف دهیار قرار داده است. همینطور در بند 12 ماده 10 اساسنامه دهیاری ها ، مراقبت و نگهداری اموال و تأسیسات عمومی در اختیار دهیاری از وظایف تفضیلی دهیار و دهیاری می باشد.

براساس منطق آمده در بندهای و ردیف های قانونی مذکور در بالا یکی از اساسی ترین ارتباطات شورا و دهیاری عبارت از نظارت شورای اسلامی روستا بر اساسی ترین بخش از عملیات دهیاری که همانا اجرای تصمیمات شورا و نگهداری از تأسیسات عمومی روستایی است را رقم می زند .

ماده 48 آیین نامه تشکیلات شورای اسلامی روستا مصوب 11/1/1378 نیز با نگرشی فراتر، حق نظارت بر حسن اداره دهیاری، اجرای مصوبات شورا و حفظ و نگهداری سرمایه ها و دارایی های نقدی، جنسی، منقول و غیر منقول که در اختیار دهیاری می باشد، همچنین نظارت بر حساب درآمد و هزینه آن را به شورای اسلامی روستا تفویض نموده است و در ماده 54 همین آیین نامه، دهیار را مکلف می سازد تا گزارش های مورد درخواست شورا را تهیه و در موعد مقرر برای آن شورا ارسال نماید و در صورت تقاضای شورای اسلامی روستا مبنی بر حضور دهیار در شورا و پاسخگویی به سئوالات در موعد و محل مقرر، دهیار را موظف به اقدام لازم در این خصوص ساخته است .

در عین حال به منظور پیشگیری از دخالت اعضای شورا در امور اجرایی و روزمره دهیاری و اخلال در فعالیت کارکنان  دهیاری، پیگیری مراتب فوق به همراه درخواست گزارش کتبی عملکرد ماهانه از دهیاری در زمره وظایف رییس شورا گنجانده می شود تا از مجرای مشخص و معین و بدون ایجاد مشکل و برخورد میان این دو نهاد پیگیری لازم بعمل آید.

 

شورای اسلامی روستا و تصویب بودجه دهیاری

دهیاری­ برطبق قانون تاسیس دهیاری­های خودکفا در روستاهای کشور مصوب سال 1377 نهادی مستقل، عمومی و خودکفا تلقی شده اند و از این رو این نهاد محلی می­باید ازمحل عوارض و بهای خدمات و سایر فصل ها و منابع که در آیین­نامه مالی دهیاری­ها ذکر شده است، منابع مالی مورد نیاز خود جهت انجام وظایف قانونی را فراهم نماید،  مطابق اساسنامه، تشکیلات و سازمان دهیاری ها، مصوب هیأت وزیران در سال 1380 و اصلاحیه بعدی آن 47 بند وظیفه بر عهده دهیاری­ها گذاشته شده است که به منظور انجام آن­ها، منابع مالی مورد نیاز است، دهیاری­ها به عنوان یک نهاد عمومی، براساس بند 21 ماده 10 اساسنامه تشکیلات و سازمان دهیاری­ها باید نسبت به برآورد و تنظیم بودجه و ارائه بودجه سالانه دهیاری و متمم و اصلاح آن به شورا جهت تصویب اقدام نماید. از این رو لازم است دهیاری منابع در آمدی مشخص داشته باشد تا درچارچوب بودجه نسبت به هزینه نمودن آن اقدام نماید.

تصویب بودجه دهیار ی در قالب یک فرایند چند مرحله ای تحت عنوان بودجه ریزی صورت می گیرد. بودجه­ریزی به عملیات لازم برای تنظیم و تصویب سندی تحت اصول و شیوه­های مرسوم اداری محدود می باشد. به عبارتی بودجه­ریزی فرآیند توسعه در برنامه­ریزی کوتاه مدت است که شامل تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه، تصویب، اجرا و نظارت بر بودجه در یک سال مالی می شود. همچنین بودجه­ریزی تفکری منسجم از منابع مالی محدود در برابر نیازهای نامحدود است، جریان بودجه‌ریزی متضمن حرکتی فراتر ازگردآوری اطلاعات و اعتبارات مربوط به عملیات دولت در سندی مصوب است و فرآیند بررسی و تحلیل کارکردهای مدیریت بخش عمومی، گزینش منابع و انجام هزینه‌ها را نیز دربردارد.

دهیاری، سازمانی است که به استناد قانون تأسیس دهیاری در روستاهای کشور، مصوب 14/4/1377 ، از سوی وزارت کشور و به منظور اداره امور روستاها با توجه به موقعیت محل و درخواست اهالی و به صورت خود کفا با شخصیت حقوقی مستقل درهر یک از روستاهای کشور تأسیس نماید . [9]

لذا با توجه به اینکه دهیاری ها از محل گردآوری منابع مالی محلی، بودجه و اعتبارات خود را تأمین می نمایند، از سوی شورای اسلامی روستا به عنوان نماینده مردم، هم در زمینه دریافت و گردآوری وجوه از منابع مالی دهیاری، هم در زمان هزینه اعتبارات و همینطور در زمان تفریغ بودجه و تأیید هزینه شد آن در محل های مقرر، وظیفه نظارت و تصویب مقررات را دارد که به بیان هر یک در قسمت های بعدی می پردازیم .

 

تصویب بودجه دهیاری

یکی از وظایف مصرح قانونی برای شورای اسلامی روستا در، تصویب بودجه دهیاری می باشد و در این زمینه دهیار موظف است تا نسبت به برآورد، تنظیم و ارایه بودجه برای تصویب اقدام لازم را معمول دارد . [10]

هرگونه برداشت از وجوه و اعتبارات دهیاری از سوی دهیار نیز باید در قالب بودجه مصوب سالانه و طرح های مصوب شورای اسلامی و با رعایت مقررات مربوط باشد . [11]

 

تقدیم لایحه بودجه سالانه دهیاری به شورا

بودجه سالانه دهیاری عبارت از یک برنامه جامع مالی است که در آن کلیه خدمات، فعالیت ها و اقداماتی که باید در طول یک سال مالی انجام شود [12] همراه با برآورد مبلغ و میزان مخارج و درآمدهای لازم برای تأمین هزینه انجام آنها پیش بینی شود.[13]

دهیار مکلف است تا پایان دی ماه هرسال ، بودجه پیشنهادی سال بعد دهیاری را برطبق فرم های دریافتی از سازمان همیاری شهرداری ها و دهیاری های تکمیل  و به شورای مربوط ارایه نماید و شورا باید ، حداکثر تا نیمه اسفند ماه همان سال به بودجه پیشنهادی رسیدگی و در مورد آن اظهار نظر نماید و قبل از پایان اسفند ماه، بودجه را تصویب و برای طی مراحل مربوط اجرایی به دهیار ابلاغ نماید . [14]

 

متمم و اصلاح بودجه دهیاری

دهیار می تواند در صورت نیاز بودجه دهیاری به اصلاح و یا تکمیل در طول سال مالی دهیاری که از اول فروردین ماه هر سال آغاز و تا آخر اسفند ماه همان سال ادامه می یابد  [15] و قبل از انقضای آن نسبت به ارایه متممم یا اصلاح بودجه پیشنهادی دهیاری برای اظهار نظر و تصویب به شورا اقدام نماید. [16]

 

تفریغ بودجه دهیاری

ﺗﻔﺮﯾﻎ از ﻧﻈﺮ ﻟﻐﻮی یعنی ﻓﺎرغ ﺳﺎﺧﺘﻦ، و ﺗﻔﺮﯾﻎ ﺑﻮدﺟﻪ در اﺻﻄﻼح ﻣﺎﻟﯽ ﻓﺮاﻏﺖ از ﺑﻮدﺟﻪ و ﯾﺎ ﻧﺘﯿﺠﻪی اﺟﺮای ﺑﻮدﺟﻪطی یک دوره مالی که معمولاً یک سال شمسی است. [17]

دهیار مکلف است حداکثر تا نیمه خرداد ماه سال بعد تفریغ بودجه و صورت های مالی دهیاری را حسب اظهار نظر به شورا ارایه نماید . شورای اسلامی روستا نیز باید حداکثر تا پایان تیر ماه نسبت به صورت مالی و تفریغ بودجه دهیاری اعلام نظر و تصمیم مقتضی اتخاذ نماید و مراتب را برای اقدام لازم قانونی به دهیار ابلاغ کند.[18]

 

همکاری در تهیه و تکمیل برنامه پنج ساله دهیاری

تدوین برنامه پنج ساله دهیاری یکی از وظایف اصلی دهیاران است و شورای روستا می بایست توجه جدی به این موضوع داشته باشد. زیرا  طی سالیان گذشته بیشترین توجه برنامه ریزان به توسعه فیزیکی و کالبدی روستاها معطوف بوده و از سایر ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی توسعه روستایی غفلت به عمل آمده است. که می بایست از طریق ترسیم برنامه پنج ساله در حوزه های مختلف مربوط به روستا از قبیل توسعه ورزش روستایی، اجرای آموزش های حضوری و غیر حضوری در اجرای طرح های اقتصادی و درآمدزا، وضعیت جهت افزایش بودجه و اعتبارات دهیاری ها اقدام نمایند.

در این مقطع از مدیریت روستایی کشور، لازم است تا به همه ابعاد توسعه به صورت متوازن و همزمان توجه شود و بر این اساس مهمترین وظیفه شوراهای روستایی هدایت دهیاران به تدوین برنامه پنج ساله دهیاری با استفاده از اسناد بالادستی و قبل از آن مطالعات جامع و همه جانبه برای اطلاع از نیازها و منابع  روستا است.

چرا که اتکای زیاد دهیاری ها به منابع دولتی و توجه نکردن به شناسایی راهکارهای ایجاد درآمد پایدار آنان را به دولت وابسته می سازد  و کاهش این اعتبارات در شرایط کمبود بودجه های دولتی می تواند، دهیاری را دچار مشکلات عدیده نماید بنابراین شورا با هدایت دهیاران باید با شتاب بیشتری به سمت ایجاد درآمدهای پایدار حرکت نمایند. تا ضمن آگاهی از انتظارات و نیازهای اهالی، برای جلب رضایت عمومی اقدامات لازم را انجام‌دهند و این امر از طریق برنامه ریزی میان مدت امکان پذیر می باشد که بستر آن تعیین افق های مورد نظر در برنامه پنج ساله دهیاری که امری قانونی است خواهد بود.

اجزای برنامه پنج ساله دهیاری

با عنایت به تعدد وظایف دهیاری ها در راستای مدیریت و توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی و همچنین منابع محدود در اختیار، بدیهی است که ساماندهی و نظم بخشی به وظایف و امور محوله ، جهت مدیریت مطلوب سکونتگاه های روستایی، مستلزم داشتن برنامه ای دقیق و آگاهانه مبتنی بر چشم انداز و اهداف مشخص است تا دهیاران بتوانند به صورت گام به گام و با قرار گرفتن در مسیر برنامه ریزی، به خوبی از عهده وظایف برآمده و روستاها را به سمت توسعه پایدار سوق دهند. با این رویکرد لازم است دهیاری با استفاده از مشارکت فعال اعضای شورای اسلامی روستا و بهره گیری از ظرفیت نخبگان روستایی به تدوین برنامه پنج ساله دهیاری ها، بر اساس دستورالعمل ابلاغی شماره 32/7150 مورخ 25/08/1381، [19] به صورت گام به گام، به شرح زیر اقدام نماید:

گام اول -  تدوین چشم انداز: چشم انداز سازی اولین گام تدوین برنامه است و تصویری است از مقصد نهایی که آینده ای طولانی تر (۲۰ سال) را در برگرفته و بر پایه آرزوها و خواسته های کل مردم روستا شکل می گیرد که امید است برنامه میان مدت دهیاری ها، پس از طی پنج سال، به آن تصویر نزدیک شود. دهیار باید با بهره گیری از مشارکت اعضای شورای اسلامی روستا، مردم و نخبگان روستایی، با توجه به قابلیت ها و استعدادهای بالقوه روستا و ارزش های مشترک ساکنین، چشم اندازها را مورد نظرسنجی و رأی گیری قرار دهد و در نهایت چشم انداز مطلوب و نهایی که مورد تصویب مردم، دهیاری و شورای اسلامی روستا می باشد را به عنوان چشم انداز نهایی، برای روستا تعیین کند.

 گام دوم - تعیین اهداف کلان:  هر چشم انداز به اهداف مشخص تری خرد می شود و این اهداف می بایست نتایجی باشند که در مسیر تحقق چشم انداز مورد نظر قابل دستیابی هستند و چشم انداز نهایی در راستای رسیدن به آن اهداف باشد. در این گام، دهیار می بایست از درون چشم انداز نهایی، اهداف کلان مورد نظر را مشخص نماید.

 گام سوم -  تدوین راهبرد: برای تدوین راهبردهای مؤثر، در ارتباط با اهداف کلان، لازم است ابتدا دهیار، به شناخت جامعی از روستا دست یابد. بدین منظور می بایست به توصیف ویژگی های روستای مورد نظر در ابعاد مختلف طبیعی (موقعیت و وسعت روستا و ویژگی های اقلیمی، منابع آب، خاک، پوشش گیاهی و…) و ابعاد انسانی (وضعیت سکونت و فعالیت، ساختار سنی و جنسی، رشد جمعیت، وضعیت اقتصادی، وضعیت خدمات و امکانات و …) پرداخته و با تحلیل نقاط قوت و ضعف های داخل محیط روستا و فرصتها و تهدیدات خارج محیط روستا، راهبردهای مؤثر را تدوین نموده و با اولویت بندی آنها، راهبردهای نهایی را انتخاب نماید.

گام چهارم -  تعیین سیاست های اجرایی: در این گام، سیاست های اجرایی برای هر راهبرد در نظر گرفته می شوند. دهیار می بایست در پی پاسخگویی به این سؤال باشد که راهبردهای مورد نظر، از چه طریقی عملیاتی خواهند شد. در واقع این سیاست ها تسهیلات لازم برای تحقق هنر راهبرد را فراهم می سازند.

گام پنجم - تعیین طرحها: طرح، مجموعه عملیات مشخصی است که به راهبردها و سیاست های برنامه پنج ساله، قابلیت اجرایی می بخشد . در این گام دهیار می بایست برای اجرایی کردن سیاست ها و راهبردها، طرح هایی را با در نظر گرفتن اعتبار مورد نیاز تعیین نماید.

گام ششم -  تعیین  و اجرای پروژه ها: دهیار پس از اینکه طرح ها و یا طرح مورد نظر را تعیین نمود، در راستای اجرای طرح، می بایست آن را به چندین پروژه عملیاتی، با در نظر گرفتن بازه زمانی مشخص، تقسیم نماید و اعتبارات مورد نیاز را نیز تعیین و در نظر بگیرد. [20]

 

حضور دهیار در شورا و تقاضای دهیار به تشکیل جلسه شورا

روابط و مناسبات شورای اسلامی روستا و دهیار با یکدیگر، دوطرفه و متقابل می باشد. از همین رو در صورتی که شورا حضور دهیار در جلسات خود را ضروری تشخیص دهد، می تواند طی دعوت نامه کتبی و با تعیین زمان و دستور کار جلسه از او برای شرکت در جلسه شورا، دعوت به عمل آورد که در این حالت دهیار مکلف به شرکت در جلسه می باشد .[21] و در صورتی که دهیار از شرکت در جلسه خودداری نماید، شورا می تواند به دهیار تذکر کتبی دهد که در صورت تکرار مجدد، توبیخ و یا برطبق ضوابط و مقررات مربوط حتی، شورا می تواند نسبت به عزل وی اقدام قانونی بعمل آورد . [22]

همچنین دهیار موظف است گزارش های مورد درخواست شورا که در چارچوب وظایف و مقررات می باشد را تهیه و در موعد مقرر به عنوان رییس شورا به دبیرخانه شورا ارسال کند . [23]

در مقابل دهیار نیز اختیار دارد تا در صورت نیاز به تشکیل جلسه شورا، درخواست مکتوب خود برای تشکیل جلسه  مشتمل برزمان، دستور کار مورد نظر و ضرورت تشکیل جلسه را به شورا اعلام نماید و شورا نیز مکلف به برگزاری جلسه فوق العاده برای رسیدگی به آن خواهد بود. [24]

 

برکناری دهیار

از اختیارات شورا انتخاب و نصب فردی به سمت دهیار می باشد و همچنین در صورت عدم اقبال و نبود رأی اعتماد شورا به دهیار، عزل وی از سمت مزبور می باشد که این امر با طی تشریفات خاص قانونی که به آن اشاره می شود صورت می پذیرد .

چنانچه یک یا چند نفر از اعضای شورا نسبت به عملکرد دهیار یا عملیات دهیاری اعتراض و یا ایرادی داشته باشد، ابتدا توسط رییس شورا موارد را به صورت واضح به دهیار تذکر خواهند داد، در صورت عدم رعایت مفاد مورد تذکر از سوی دهیار، موضوع به صورت سئوال مطرح خواهد شد که در این صورت رییس شورا سئوال را به طور کتبی به دهیار ابلاغ خواهد کرد که حداکثر ده روز پس از ابلاغ، دهیار موظف به حضور در جلسه عادی یا فوق العاده شورا و پاسخ به سئوال مزبور می باشد. چنانچه دهیار از حضور استنکاف بورزد و یا پاسخ وی برای شورا قانع کننده تشخیص داده نشود، طی جلسه دیگری موضوع مورد بررسی قرار می گیرد که در آن جلسه شورا می تواند با رأی اکثریت مطلق اعضا، نسبت به برکناری دهیار اقدام کند و پس از قطعی شدن عزل دهیار فرد جدیدی را به این منظور انتخاب و برای طی تشریفات صدور حکم به بخشداری معرفی نماید.[25]

نقل و استفاده از مطالب با ذکر منبع و رعایت قوانین مربوط به کپی‌رایت آزاد است

مشتاق دریافت نظرات شما گرامیان :  [e-mail]

 

 

 

سازمان دهیاری

بودجه دهیاری 

برنامه پنج ساله دهیاری 

وظایف دهیاری 

 

---

[1]  .  آیین نامه اجرایی شورای روستا :  ‌ماده 47 - فعالیت دهیار در سمت دهیاری تمام وقت می‌باشد و حقوق ماهیانه وی از محل بودجه ماده (39) این آیین نامه با تصویب شورا تأمین‌می‌شود.
‌تبصره 1 - در حوزه انتخابیه کمتر از 1500 نفر جمعیت، فعالیت دهیار نیمه وقت می‌باشد و در صورت نیاز به کار تمام، با توافق شورای بخش و ارایه ‌راههای تأمین حقوق وی امکان پذیر می‌باشد.

[2]  . موسسات و نهاد عمومی غیر دولتی در قوانین مربوط اینگونه تعریف شده اند:

1- قانون محاسبات عمومی مصوب سال 1366، ماده 5  : " واحدهای سازمانی مشخصی هستند که با اجازه قانون به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد تشکیل شده و یا می شود " .

2- قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 به موجب ماده 3: " واحد سازمانی مشخصی است که دارای استقلال حقوقی است و با تصویب مجلس شورای اسلامی ایجاد شده یا می شود و بیش از 50 درصد بودجه سالانه آن از محل منابع غیر دولتی تامین می گردد و عهده دار وظایف و خدماتی است که جنبه عمومی دارد " .

[3] . ‌قانون تأسیس دهیاریهای خودکفا در روستاهای کشور: ماده واحده - به وزارت کشور اجازه داده می‌شود به منظور اداره امور روستاها، سازمانی به نام دهیاری با توجه به موقعیت محل با درخواست اهالی‌و به صورت خودکفا با شخصیت حقوقی مستقل در این روستاها تأسیس نماید. این سازمانها نهادهای عمومی غیر دولتی محسوب می‌گردند. مجموعه قوانین و مقررات دهیاریها. همان ص 70

[4]  . قانون تشکیلات مصوب 1375: ماده 78 - دهیار به مدت چهار سال انتخاب و وظایف زیر را به‌عهده دارد :
 1-  اجراء مصوبات شورای روستا.
2- همکاری با نیروی انتظامی درخصوص اعلام وقوع جرائم، اجراء مقررات‌خدمت وظیفه عمومی، حفظ نظم عمومی و سعی در حل اختلافات محلی.
3-  اعلان فرامین و قوانین و مقررات عمومی.
4-  همکاری در حفظ و نگهداری تأسیسات عمومی و عمرانی و اموال و‌داراییهای روستا.
5-  همکاری با سازمانها و نهادهای دولتی و ایجاد تسهیلات لازم در جهت ایفای‌وظایف آنان.
6- مراقبت در اجراء مقررات بهداشتی و حفظ نظافت و ایجاد زمینه مناسب برای‌تأمین بهداشت محیط.
7-  همکاری با سازمانهای ثبت احوال و اسناد درجهت ثبت وقایع چهارگانه‌سجلی و اسناد و املاک.
8-  همکاری با مسؤولین ذی‌ربط در جهت حفظ، نگهداری و بهره‌برداری منابع‌طبیعی و میراث فرهنگی واقع در روستا.
9- اجراء طرحهای عمرانی و خدماتی در محدوده روستا در صورت آمادگی با‌تأیید کمیته برنامه‌ریزی شهرستان.
10-  تشکیل پرونده برای ایجاد بناها، تأسیسات و تفکیک اراضی در محدوده‌قانونی روستا و ارجاع به بخشداری جهت صدور مجوز.
‌تبصره - درآمد حاصل از وصول عوارض مربوط به اجراء این بند در امور عمومی‌روستا و زیرنظر شورای روستا هزینه می‌شود.
11- تشکیل پرونده صدور پروانه ساختمان برای ایجاد بناها و تأسیسات واقع در محدوده قانونی روستا پس از هماهنگی با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و أخذ نظرات فنی نهاد مذکور در چهارچوب ضوابط و مقررات طرحهای هادی مصوب روستا.

[5]  . اساسنامه تشکیلات و سازمان دهیاری:  ماده 10- وظایف تفصیلی دهیار و دهیاری جهت اداره و حفظ توسعه پایدار روستا براساس قانون شوراها و با رعایت قوانین و مقررات مربوط به شرح‌زیر است:
1- بهبود وضع زیست محیطی روستا.
2- کمک به شورا در خصوص بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارسایی‌های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و امور‌رفاهی روستا و تهیه طرح‌ها و پیشنهادهای اصلاحی و عملی در زمینه‌های یاد شده و ارایه آن به مسؤولان ذی ربط جهت اطلاع و برنامه ریزی و اقدام‌لازم.
3- تشویق و ترغیب روستاییان به انجام اقدامات لازم در جهت رعایت سیاست‌های دولت.
4- مشارکت و همکاری با شورا در جهت پی‌گیری اجرای طرح‌های عمرانی اختصاص یافته به روستا.
5-  همکاری مؤثر با سازمان ثبت احوال در جهت ثبت موالید و متوفیات و تهیه آمار مربوط.
6- تأمین اراضی مورد نیاز مرتبط با اهداف و وظایف دهیاری پس از اخذ مجوز قانونی.
7- همکاری مؤثر با مسؤولان ذی ربط در جهت حفظ و نگهداری منابع طبیعی واقع در محدوده قانونی و حریم روستا.
8-  تشویق و ترغیب روستاییان به توسعه صنایع دستی و اهتمام به ترویج، توسعه و بازاریابی محصولات کشاورزی و دامی روستا.
9- اجرای مصوبات شورا.
10- همکاری با نیروی انتظامی و ارسال گزارش پیرامون وقوع جرایم و اجرای مقررات خدمت وظیفه عمومی، حفظ نظم عمومی و سعی در حل‌اختلافات محلی.
11- اعلام فرامین و قوانین دولتی مربوط و پی‌گیری حسن اجرای آن‌ها.
12- مراقبت و حفظ و نگهداری اموال و تأسیسات عمومی در اختیار دهیاری.
13- همکاری با سازمان‌ها و نهادهای دولتی و ایجاد تسهیلات لازم برای ایفای وظایف آن‌ها.
14- مراقبت بر اجرای مقررات بهداشتی و حفظ نظافت و ایجاد زمینه مناسب برای تأمین بهداشت محیط.
15- ارسال گزارش‌های درخواست شده به شورا در موعد مقرر توسط دهیار.
16- حضور دهیار در زمان و مکان مقرر و پاسخگویی به سؤالات در صورت تقاضای شورا.
17- ارسال گزارش ماهانه فعالیت‌های دهیاری برای شورا و رونوشت آن به بخشداری.
18- تهیه تعرفه عوارض با همکاری شورا و ارایه آن به شورای اسلامی بخش به منظور تصویب و طی سایر مراحل قانونی.
19- وصول عوارض مصوب مراجع قانونی و مصرف آن در موارد معین.
20- مراقبت بر وضعیت بهداشتی گرمابه‌ها، نانوایی‌ها، قصابی‌ها، قهوه خانه‌ها و فروشگاه‌های مواد غذایی و بهداشتی براساس ضوابط و مقررات‌مربوط و معرفی اماکن غیر بهداشتی به مسؤولات ذی ربط.
21- برآورد و تنظیم و ارایه بودجه سالانه دهیاری و متمم و اصلاح آن به شورا جهت تصویب.
22- اهدا و قبول اعانت و هدایا به نام روستا با تصویب شورا.
23- فراهم نمودن زمینه ایجاد خیابان‌ها، کوچه‌ها، میدان‌ها، پارک‌ها، فضاهای سبز، ورزشی و آموزشی، مراکز تفریحی عمومی و مجاری آب و توسعه‌معابر و اجرای آن‌ها از طریق دهیاری و همکاری در زمینه طرح بهسازی روستا.
24- تنظیف و نگهداری و تسطیح معابر و انهار عمومی و مجاری آب‌ها و فاضلاب و لایروبی قنوات مربوط به روستا و تأمین آب و روشنایی در حد‌امکان.
25- کمک در احداث تأسیسات تولید و توزیع آب، برق و مخابرات و تعیین نرخ آن در روستا تا زمان اقدام مراجع ذی ربط (‌وزارتخانه‌های جهاد‌کشاورزی، نیرو، پست و تلگراف و تلفن و شرکت آب و فاضلاب روستایی)
26-  مراقبت بر بهداشت ساکنان روستا و تشریک مساعی با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای واکسیناسیون در جهت پیش‌گیری از‌بیماری‌های واگیر.
27- جلوگیری از تکدی گری و واداشتن متکدیان به کار.
28- انجام معاملات دهیاری اعم از خرید و فروش اموال منقول و غیرمنقول، مقاطعه، اجاره و استجاره.
29- ایجاد و سازماندهی غسالخانه و گورستان و تهیه وسایل حمل اموات و مراقبت در انتظام امور آن‌ها.
30- اتخاذ تدابیر لازم برای حفظ روستا از خطر سیل و حریق و رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر و اماکن عمومی و‌تسطیح چاه‌ها و چاله‌های واقع در معابر براساس مصوبات شورا.
31- همکاری در جلوگیری از شیوع بیماری‌های انسانی و حیوانی واگیر و مشترک انسان و دام، اعلام مشاهده این گونه بیماری‌ها به مراکز بهداشتی‌درمانی و دامپزشکی محل یا سایر مراکز ذی ربط، اهتمام به دور نگهداشتن بیماران مبتلا، معالجه و دفع حیوانات مبتلا به امراض واگیر، بلاصاحب یا‌مضر.
32- تشریک مساعی با سازمان میراث فرهنگی در حفظ بناها و آثار باستانی روستا و همکاری با مسؤولان ذی ربط برای اداره، احداث، نگهداری و بهره‌برداری از تأسیسات عمومی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و رفاهی مورد نیاز روستا در حد امکانات.
33- صدور پروانه برای ساختمان هایی که در محدوده قانونی روستا ساخته می‌شوند با رعایت مقررات مندرج در آیین‌نامه مربوط به استفاده از اراضی‌احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها موضوع تصویب‌نامه شماره 4940 مورخ 22/02/1355 و سایر مقررات.
34- همکاری با شورای بخش و بخشداری به منظور بررسی و صدور پروانه‌های کسب.
35- معرفی خانواده‌های بی سرپرست و بی بضاعت به سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام خمینی و مساعدت به آن‌ها در حد امکانات.
36- همکاری در نگهداری و تسطیح راه‌های واقع در حریم اراضی روستا از طریق خودیاری اهالی روستا و دستگاه‌های ذی ربط.
37- مساعدت و همکاری با کشاورزان در جهت معرفی محصولات کشاورزی و تولیدات صنعتی و صنایع دستی روستا در مراکز شهری و‌نمایشگاه‌های ذی ربط.
38- پی‌گیری و مساعدت در جهت ایجاد مؤسسات خیریه و صندوق‌های قرض الحسنه و مؤسسات فرهنگی.
39- همکاری با واحدهای امدادرسانی در هنگام وقوع حوادث و سوانح غیرمترقبه و بلایای طبیعی.
40- گزارش پیشرفت یا عدم پیشرفت فیزیکی طرح‌ها به شورا و بخشدار و پیشنهاد راه کارهای مناسب برای تسریع در اجرای آن‌ها در جهت اجرای بند(‌هـ) ماده (68) قانون شوراها.
41- همکاری با دستگاه‌های ذی ربط در جهت تهیه و اجرای طرح هادی روستا و تهیه پیشنهادهای لازم و تعیین کاربری اراضی واقع در روستا به منظور‌گنجاندن آن‌ها در طرح هادی و اجرای ضوابط مصوب مربوط با موافقت شورا.
42- مراقبت و اهتمام کامل در نصب برگه قیمت بر روی اجناس و اجرای تصمیمات شورای اسلامی بخش و روستا نسبت به ارزانی و فراوانی‌خواروبار و مواد مورد احتیاج عمومی و جلوگیری از فروش اجناس فاسد شده و معدوم نمودن آن‌ها با هماهنگی مراجع قانونی ذی ربط.
43- همکاری با مراجع ذی ربط در جهت تسهیل دسترسی مردم روستا به آرد و نان مرغوب.
44- پی‌گیری و ایجاد زمینه نظارت بر امور بهداشتی روستا از قبیل کشتار بهداشتی دام و عرضه گوشت.
45- اجرای مقررات دهیاری که جنبه عمومی دارد و به تصویب شورا و تأیید شورای اسلامی بخش رسیده و پس از اعلام برای کلیه ساکنان روستا لازم‌الرعایه است.
46- پیشنهاد نامگذاری معابر و اماکن و تأسیسات روستا به شورا جهت بررسی و ارایه آن‌ها به شورای اسلامی بخش جهت سیر مراحل لازم.
47- شناسایی زمینه‌های اشتغال و مساعدت در جهت تأمین کار برای افراد جویای کار با همکاری دستگاه‌های ذی ربط.

مجموعه قوانین و مقررات دهیاریها. همان ص 161-154

[6]  . قانون تشکیلات مصوب 1375: ماده 78- دهیار به مدت چهارسال انتخاب (می شود)

[7]  . اساسنامه سازمان دهیاری : ‌ماده 6- خدمت دهیار در موارد زیر به پایان می‌رسد:
1 - حجر دهیار
2 - از دست دادن هر یک از شرایط احراز سمت دهیار به تشخیص شورا
3 - قبول استعفای دهیار توسط شورا
‌تبصره - در صورت عدم قبول استعفا از طرف شورا، دهیار می‌تواند بعد از پانزده روز از تاریخ اعلام، استعفای خود را به دفتر بخشداری ارسال کند و‌شورا موظف است حداکثر قبل از اتمام مدت، دهیار جدید را انتخاب و جهت صدور حکم به بخشدار معرفی نماید.
4 - عزل دهیار با اکثریت آرای اعضای شورا با رعایت آیین نامه‌ها و مقررات مربوط.
5 - عدم حضور در محل خدمت بیشتر از پانزده روز بدون کسب مجوز از رییس شورا یا نداشتن عذر موجه به تشخیص شورا. پیشین، ص 152

[8]  .با توجه به تنوع و گستردگی فراتر وظایف دهیار از شورا در سنوات گذشته تلاش هایی به منظور خارج ساختن انتخاب دهیار از حیطه وظایف شورا توسط دستگاه های اجرایی ذی ربط صورت گرفته که در نهایت این امر از سوی مراجع قانونی مورد پذیرش واقع نشد و همچنان انتخاب دهیار از وظایف شورای روستایی قرار دارد.

[9]  . قانون تأسیس دهیارهای خودکفا : ماده واحده -  وزارت کشور اجازه دارد به منظور اداره امور روستاها، سازمانی به نام دهیاری با توجه به موقعیت محل با درخواست اهالی و به صورت خود کفا با شخصیت حقوقی مستقل در این روستاها تأسیس نماید . این سازمان ها نهادهای عمومی غیر دولتی محسوب می گردند. پیشین، ص 71-70

[10]  . اساسنامه سازمان دهیاری :  ماده 10بند 21- برآورد و تنظیم و ارایه بودجه ساالانه دهیاری و متمم و اصلاح آن به شورا جهت تصویب. پیشین ص 157

[11]  . اساسنامه سازمان دهیاری :  ‌ماده 17- هرگونه برداشت از وجوه و اعتبارات دهیاری در قالب بودجه مصوب سالانه وطرح‌های مصوب شورا با رعایت مقررات مربوط انجام‌می‌شود. پیشین ص 163

[12]  . آیین نامه مالی دهیاری ها : ماده 29 - بودجه سالانه دهیاری عبارت است از یک برنامه جامع مالی که در آن کلیه خدمات و فعالیتهاو اقداماتی که باید در سال مالی انجام شود همراه با برآورد مبلغ و میزان مخارج و درآمدهای لازم برای تأمین‌هزینه انجام آنها پیش‌بینی می‌شود و پس از تصویب شورای اسلامی روستا قابل اجراست‌. پیشین ص 157

[13]  . اساسنامه سازمان دهیاری : ماده 10 بند 21- برآورد و تنظیم و ارایه بودجه سالانه دهیاری و متمم و اصلاح آن به شورا جهت تصویب. پیشین ص 157

[14]  . اساسنامه سازمان دهیاری :  ماده 19- دهیار مکلف است تا پایان دی ماه هر سال بودجه سال بعد دهیاری را به شورا ارایه نماید و شورا موظف است حداکثر تا نیمه اسفندماه همان‌سال به بودجه پیشنهادی رسیدگی و در مورد آن اظهارنظر نماید و قبل از پایان اسفندماه بودجه مصوب را جهت اجرا به دهیاری ابلاغ نماید.

‌تبصره 1- دهیار می‌تواند در صورت نیاز در طول سال مالی و قبل از انقضای آن نسبت به ارایه متمم یا اصلاح بودجه پیشنهادی دهیاری برای اظهارنظر‌و تصویب نهایی به شورا اقدام نماید. پیشین ص 164

[15]  . ‌ اساسنامه سازمان دهیاری :  ماده 12- سال مالی دهیاری از اول فروردین ماه هر سال تا آخر اسفندماه همان سال خواهد بود به استثنای اولین سال که آغاز آن تاریخ تأسیس دهیاری‌و پایان آن اسفندماه همان سال است. پیشین ص 162

[16]  . اساسنامه سازمان دهیاری :  ‌ماده 19- تبصره 1- دهیار می‌تواند در صورت نیاز در طول سال مالی و قبل از انقضای آن نسبت به ارایه متمم یا اصلاح بودجه پیشنهادی دهیاری برای اظهارنظر‌و تصویب نهایی به شورا اقدام نماید. پیشین ص 164

[17]  . تفریغ بودجه به علت آنکه از نظر مقنن معنای آن واضح بوده لذا در قوانین تعریف نشده است. وب‌گاه دیوان محاسبات کشور تعاریف زیر را برای تفریغ بودجه آورده است:

تفریغ بودجه نتیجهٔ نهایی نظارت بعد از خرج است.

تفریغ بودجه یک نوع حسابرسی کلی عملیات مالی دولت است.

تفریغ بودجه نشانگر درجهٔ تطبیق یا عدم تطابق عملیات انجام شده توسط دولت بر مبنای محاسبات پیش‌بینی‌شده است.

تفریغ بودجه نظارت قوهٔ مقننه نسبت به دخل و خرج کشور است.

تفریغ بودجه بررسی سرنوشت هر ریال در آمد کشور در مجرایی که برای خرج آن پیش بینی شده می‌باشد.

[18]  . اساسنامه سازمان دهیاری :  ‌ماده 19- تبصره 2- دهیار مکلف است حداکثر تا نیمه خردادماه سال بعد تفریغ بودجه و صورت‌های مالی دهیاری را حسب اظهارنظر به شورا ارایه و شورا‌موظف است حداکثر تا پایان تیرماه نسبت به صورت‌های مالی و تفریغ بودجه شورا اعلام نظر و تصمیم مقتضی اتخاذ و مراتب را جهت اقدام لازم‌قانونی به دهیار ابلاغ نماید. پیشین، ص 164

[19]  . کتابچه دستورالعمل برنامه پنج ساله دهیاری ها، تهیه و تدوین سازمان شهرداری و دهیاری های کشور، معاونت امور دهیاری ها،  دفتر مطالعات و برنامه ریزی روستایی سال 1381

 

[20]  . نقل از سایت ایران دهیار https://irandehyar.com/1398/02/30

[21]  . آیین نامه اجرایی شورای روستا :   ‌ماده 26 - در صورت نیاز به حضور دهیار در جلسات شورا می‌تواند طی دعوتنامه کتبی و با تعیین زمان و دستور کار جلسه از او جهت شرکت دعوت‌به عمل آورده و دهیار موظف به شرکت در جلسه مزبور می‌باشد.

[22]  . آیین نامه اجرایی شورای روستا :    ‌ماده 27 - در صورت خود داری دهیار از شرکت در جلسه شورا می‌تواند به دهیار تذکر کتبی دهد و در صورت تکرار مجدد توبیخ و یا بر طبق ضوابط و‌مقررات مربوطه وی را عزل نماید.

[23]  . ‌ آیین نامه اجرایی شورای روستا :   ماده 56 - دهیار موظف است گزارشهای مورد درخواست شورا را تهیه و در موعد مقرر برای آن ارسال نماید و در صورت تقاضای شورا مبنی بر حضور‌دهیار و پاسخگویی به سئوالات در راس موعد و محل مقرر اقدام نماید.

[24]  . آیین نامه اجرایی شورای روستا :    ‌ماده 28 - در صورت درخواست کتبی شورای بخش بخشدار و یا دیگر دستگاههای وظیفه مند در روستا و دهیار ذی ربط از شورا جهت تشکیل جلسه‌مشتمل بر زمان دستور کار و ضرورت تشکیل جلسه شورا موظف به برگزاری جلسه فوق العاده می‌باشد.

[25]  . آیین نامه اجرایی شورای روستا :   ‌ماده 55 - چنانچه یک یا چند نفر از اعضای شورا نسبت به عملکرد دهیار یا عملیات دهیاری اعتراض و یا ایرادی داشته باشند ابتدا توسط رییس شورا‌موارد را به صورت واضح به دهیار تذکر کتبی خواهند داد در صورت عدم رعایت مفاد مورد تذکر موضوع به صورت سئوال مطرح خواهد شد که در این‌صورت رییس شورا سئوال را کتباً به دهیار ابلاغ خواهد کرد و حداکثر ظرف مدت ده روز پس از ابلاغ دهیار موظف به حضور در جلسه عادی یا فوق‌العاده شورا و پاسخ به سئوال می‌باشد. چنانچه دهیار از حضور استنکاف ورزیده و یا پاسخ قانع کننده تشخیص داده نشود، طی جلسه دیگری موضوع‌مورد بررسی قرار می‌گیرد و شورا می‌تواند با رای اکثریت مطلق اعضا دهیار را برکنار کند و فرد جدیدی را انتخاب نماید

نقل و استفاده از مطالب با ذکر منبع و رعایت قوانین مربوط به کپی‌رایت آزاد است

مشتاق دریافت نظرات شما گرامیان :  [e-mail]